Iako je Hrvatska i dalje suočena s negativnim demografskim kretanjima, podaci Državnog zavoda za statistiku za 2024. godinu pokazuju da se pad nataliteta usporava.
Lani je rođeno 32.069 djece – 101 manje nego 2023., no razlika je znatno manja u usporedbi s padom od više od 1.700 novorođenih u razdoblju između 2022. i 2023. godine.
Ipak, pozitivan prirodni prirast – više rođenih nego umrlih – zabilježilo je tek šest gradova: Solin, Metković, Dugo Selo, Imotski, Sinj i, kao novi na toj listi, Vrgorac.
Jadran prednjači po rastu nataliteta
Među gradovima s najvećim postotnim rastom broja rođenih, dominiraju oni s jadranskog područja.
Najveći porast zabilježen je u Ninu, čak 43 posto više rođenih nego prethodne godine.
Slijede Cres (40 %), Supetar (38 %), Vrlika i Krk (36 %), Slunj (35 %), Buzet (34 %), Varaždinske Toplice i Požega (33 %), te Našice (32 %).
U apsolutnim brojkama, najveći porast novorođenih dogodio se u Splitu, gdje je rođeno 91 dijete više nego 2023. Slijede Zadar (+59), Samobor i Šibenik (+52), Požega (+48), Slavonski Brod (+46), Našice (+36), Metković (+31), Senj (+24) i Dugo Selo (+20).
Blago smanjenje smrtnosti poboljšalo statistiku
U 2024. godini broj preminulih također je neznatno pao – umrlo je 195 osoba manje nego godinu ranije, što je smanjenje od 0,4 %, a više je umrlih bilo među ženama.
Iako je to donekle ublažilo negativni prirodni prirast, ukupna slika ostaje zabrinjavajuća – Hrvatska je lani zabilježila -19.011 osoba, odnosno stopu prirodnog prirasta od -4,9. Vitalni indeks (broj živorođenih na 100 umrlih) iznosio je 62,8.
Sve županije imale su negativan prirodni prirast, a najgore je ponovno prošla Primorsko-goranska županija, s padom od -2.043 i vitalnim indeksom od samo 45,6.
Pozitivan prirodni prirast lani je zabilježen u svega 35 jedinica lokalne samouprave (gradova i općina), dok ih je čak 517, uključujući i Grad Zagreb, imalo negativan saldo.
Među gradovima, samo ih je šest imalo više rođenih nego umrlih, dok ih je čak 122 bilježilo negativan prirodni prirast.
Najveći napredak u većim gradovima
Kada se gleda poboljšanje prirodnog prirasta u odnosu na prethodnu godinu, najviše su napredovali srednji i veći gradovi.
Split je zabilježio najveći pomak – razlika između broja rođenih i umrlih smanjena je za 143. Slijede Požega (-81), Karlovac i Rijeka (-52), Šibenik (-51), Samobor (-47), Ogulin (-45), Labin (-41), Opatija (-39) i Jastrebarsko (-38), isti pomak kao i Vrbovec.
Brojčano, najviše djece rođeno je u Splitu (1.298), a slijede Osijek (725), Zadar (682), Rijeka (609), Velika Gorica (567), Slavonski Brod (488), Kaštela (382), Pula (374), Karlovac (353) i Šibenik (352) – uglavnom veći gradovi.
Stopa nataliteta (broj rođenih na 1.000 stanovnika) iznosila je 8,3, dok je stopa mortaliteta bila 13,2.
Imotski i dalje rekorder po natalitetu
Na ljestvici gradova s najvišim natalitetom po glavi stanovnika vodeće je mjesto zauzeo Imotski s 13,22 rođenih na 1.000 stanovnika.
Slijede Vrgorac (12,81), Metković (12,21), Dugo Selo (11,54), Sinj (11,30), Solin (11,18), Nin (11,09), Supetar (10,87), Našice (10,43) i Pazin (10,39).
Iako je demografski pad i dalje ozbiljan problem, neki pozitivni pomaci pokazuju da pojedini gradovi, posebno oni manji i oni na obali, uspijevaju barem djelomično preokrenuti negativne trendove – barem kad je riječ o natalitetu.
Objava Zaustavljanje negativnih trendova Imotski, Vrgorac i Metković vodeći po natalitetu u cijeloj RH pojavila se prvi puta na Ljubuški na dlanu.